Times gazetesi Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Dış ilişkiler Komisyonu’nun 1915 olaylarının soykırım olarak tanınmasını öngören karar tasarısını kabul etmesine tam sayfa ayırıyor.
“Obama yönetimi tasarının Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda da kabulünü hala engelleyebilir. Ancak dünkü karar bile tek başına, Amerika’nın en yakın Müslüman müttefiki ile ilişkilerini zehirleyebilir.”
“Washington Kuzey Irak’a ulaşım konusunda Türkiye’ye bağımlı. İran’ı bölgesinden izole etme çabalarında da öyle. NATO’nun tek Müslüman üyesi olan, İncirlik’te bir Amerikan üssüne ev sahipliği yapan Türkiye’nin, Amerika’nın sorunlu F35 savaş uçakları gibi kilit önemdeki savunma projelerine de dahil olduğu düşünülürse, elinde oynayabileceği birçok kart var.”
“Ancak bu tür kararların geri tepebileceğini ifade ederek NATO müttefiklerini sürekli tehdit eden Türkiye’nin, Ermeni soykırımını öteden beri kabul eden Rusya ile ilişkileri hiç bu kadar sıcak olmamıştı. Türkiye’nin bir numaralı doğal gaz tedarikçisine yakınlaşmada gösterdiği bu pragmatizm, Amerika Birleşik Devletleri’ne gösterdiği yüksek perdeden tepkiyi gölgede bırakıyor.”
Irak seçime gidiyor
Hafta sonu yeni meclisi belirlemek üzere sandık başına giden Irak, İngiltere basınında öne çıkan başlıklardan.
Financial Times yazarlarından David Gardner sonuçla ilgili şu tahminlerde bulunuyor:
“Pazar günkü seçimin büyük ihtimalle mutlak bir galibi olmayacak. Şiilerin önderliğinde bir çeşit koalisyon en muhtemel seçenek gibi görünüyor ve Başbakan Nuri el Maliki’nin bu koalisyonun başında olacağının garantisi de yok.”
“İşgalin sonuna yaklaşan Amerika Birleşik Devletleri’nin de yapabileceği fazla birşey yok. Obama yönetiminin hedefi, muharip askerlerin tümünün Eylül’de ülkeden ayrılmasını sağlayacak şekilde çekilme işlemini sürdürmek ve tabii ki, bunun en azından Afganistan’dakinden daha iyi bir seçim olması.”
Komşularının gözü kulağı Irak’ta
Guardian Irak’ta yapılacak seçimi komşularının da yakından izlediğine dikkat çekiyor. Hemen tüm komşuların tedirgin olduğunu, seçim sonuçlarının hepsini etkileyeceğini belirten gazete şöyle devam ediyor:
“Suudi Arabistan’ın öncelikli kaygısı, Sünniler ile Şiiler arasındaki gerilim. Riyad Şiilerin Saddam Hüseyin sonrası yükselişini kabullenmek istemiyor ve Bağdat’a büyükelçi atamayı reddediyor. İsyancı gruplara geçmişte kaynak sağladığına yaygın olarak inanılan Suudi Arabistan’ın, Irak’ta Sünni dostları için kesenin ağzını yeniden açtığı tahmin ediliyor.”
“Suriye de gelişmeleri yakından izliyor. Geçen yaz Bağdat’ta bomba yüklü kamyonlarla düzenlenen saldırıların ardından, Irak Suriye’ye sığınan eski Baasçıları sorumlu tutmuş, iki ülke ilişkileri kopma noktasına gelmişti. Ancak Suriye’den Irak’a yabancı savaşçıların sızması bir hayli azaldı. Sebebi de Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bunun kendi sınırında da sorun yaratmasından endişe etmesi.”
“Türkiye ise kendi huzursuz Kürt nüfusu nedeniyle Iraklı Kürtlerin bağımsızlığa bu kadar yaklaşmasından kaygılı. Ancak genel olarak pragmatik bir yaklaşım sergiliyor.”
“Irak’ta bundan sonra olacaklar ile en çok ilgilenen, doğu komşusu ve eski düşmanı İran. Arap hükümetleri İran’ın Irak’taki Şii dostlarını teşvik edici tutumundan rahatsız. Irak’taki iki rakip Şii grup olan Muktada es Sadr’ın taraftarları ile Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi’nin seçim ittifakını İran’ın sağladığı konuşuluyor. Sünniler seçimden önce yaklaşık 500 adayın yasaklanmasının ardında da İran’ın olduğunu düşünüyor.”
Mezhepsel şiddet geri döner mi?
Konuya bugünkü başyazısında değinen Independent ise Irak siyasetinin mezhep temelinde bölünmüş olmasının, mezhepler arasında kanlı çatışmalara geri dönüleceği anlamına gelmeyeceği görüşünde.
El Kaide tehdidi devam etmekle birlikte, Sünnilerin 2006-2007’de uğradıkları yenilginin ardından iç savaşa dönme konusunda gönülsüz olduğunu hatırlatıyor gazete.
Ayrıca radikal Şii din adamı Muktada es Sadr’ın taraftarlarının da Maliki hükümeti tarafından bastırıldığının altını çiziyor.
